Türkiye’nin Irak’a yaptığı ihracat oranları, zaman zaman kesintiye uğrasa da genel eğilimde yukarı doğru seyretmektedir. Petrol zengini olan ülke kamu gelirlerinin %60’ını, özel sektör gelirlerinin ise %90’ını petrol ve türevlerinin ihracatından karşılamaktadır. Diğer yandan; alt yapı ve yatırım yetersizliği nedeniyle, birçok sektörde ithalata bağımlıdır. Bu haliyle Irak-Türkiye arasındaki ticaret, büyük bir potansiyel barındırmaktadır. Irak; 2013 yılında 12 milyar dolara varan ihracat rakamıyla, Almanya’dan sonra Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 2. ülke konumuna gelmişti. DAEŞ’in 2014’te Musul’a girmesiyle azalan dış ticaret trafiği, GTS verilerine göre 2019 yılı itibariyle yeniden 10 milyar dolara ulaştı.
Türkiye’nin Irak’a Yaptığı İhracat Ürünleri
Türkiye’nin Irak’a yaptığı ihracat ürünleri, Türkiye ihracatının %5’ine denk gelmektedir. Türkiye’nin sınır komşusu olan Irak, Orta Doğu ve Körfez ülkeleri arasındaki en büyük ticari partnerimizdir. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle’nin 2019 yılında yaptığı açıklamaya göre, Türkiye’de farklı sektörlerden yaklaşık 12 bin firma Irak’a ihracat yapmaktadır. Türkiye’nin Irak’a yaptığı ihracat ürünleri arasındaki en büyük oran, mücevher eşyası ve aksamı olarak nitelendirilen kıymetli metallere aittir. Bu pay, Irak’a yaptığımız ihracatın beşte birini oluşturmaktadır. Değirmencilik malzemeleri ise, ihracat ürünleri arasında 2. sıradaki yerini almaktadır.
Türkiye’nin Irak’a yaptığı ihracat ürünlerini tam olarak şöyle listeleyebiliriz:
Kara Yolu Taşımacılığının Ayrıcalıkları
Geniş kara yolu ağıyla kolay ulaşım avantajına sahip kara yolu taşımacılığı, lojistik faaliyetlerinin en sık kullanılan yöntemlerinden biri oluyor. Dünya’nın her yerine hizmet veren kara yolu taşımacılığının, deniz yolu taşımacılığı ve hava yolu taşımacılığı seçeneklerine göre sınırsız bir erişim ağı bulunuyor. Bu özelliği ile daha geniş teslimat noktasına sahip. Lojistik birimlerinden kara yolu taşımacılığının sunduğu ayrıcalıklar ise şöyle sıralanıyor:
- Mücevher eşyası
- Kıymetli metaller
- Plastik
- Mobilya
- Hububat
- Un
- Pastacılık ürünleri
- Süt ürünleri
- Yumurta
- Elektrikli cihazlar
- Et
- Makine
Irak İçin Potansiyel İhracat Ürünleri
DEİK 2019 verilerine göre, Türkiye’nin Irak’a 3,4 milyar dolarlık daha ihracat potansiyeli bulunuyor. Gıda sektörü potansiyel olarak ilk sırada yerini alırken; onu mobilya, yapı malzemeleri ve tekstil takip etmektedir. Yine DEİK verilerine göre, Türkiye’den Irak’a yapılacak yüksek potansiyel taşıyan ihracat ürünleri arasında buğday, dondurulmuş tavuk ve horoz eti, yatak odaları için ahşap mobilyalar, hijyenik havlu, tampon, bebek bezi, gofret ve waffle, elektrik iletkenleri, halılar ve yer kaplamaları, domates, ayçiçeği tohumu, tatlı bisküviler, yüzey aktif diğer organik müstahzarlar, çikolata ve kakao içeren müstahzarlar, margarin, bulgur, irmik, tişört, fanila, atlet, mermer, traverten, su mermeri, mercimek, tüp, boru, hortum, plastikten boru bağlantı elemanları, sabun ve bulgur yer alıyor. Günümüzde Irak, çatışma ortamının bitmesiyle güvenlik ve istikrar sorunlarını kademeli olarak aşmaya başlamıştır. Her ne kadar 2018-2022 Irak Kalkınma Planı’nda; petrol dışında kalan diğer sektörlerde gelir çeşitliliği yaratılmak istendiği belirtilse de, sektörlerin GSYİH( Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) paylarına baktığımızda ithalat oranları yakın zamanda azalacak gibi görünmüyor. Diğer yandan; topraklarından göç eden Iraklıların geri dönüşüyle birlikte özel tüketim harcamaları %49’luk bir oran ile, GSYİH içerisindeki en büyük paya sahip. Bunlara ek olarak önümüzdeki süreçte Basra, Kerkük, Musul, Bağdat gibi büyük şehirlerde alt yapı ve imar çalışmalarının artmasıyla; Türk firmaları pazardaki varlığını güçlendirebilir. Çimento, yapı malzemeleri, demir-çelik, plastik, mobilya, beyaz eşya sektörleri de bu durumdan olumlu etkilenecektir. Türkiye, Irak ile olan ticaret hacmini 20 milyar dolara çıkarmayı ve yeni lojistik üsler kurmayı hedeflemektedir. Bu hedefe ortak olmak, Irak’ta üretim yapmak veya Irak’a ihracat yapmak istiyorsanız; White Ship Cargo’nun proje taşımacılığı veya parsiyel taşımacılık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.