Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle’nin 2019 yılında yaptığı açıklamaya göre, Irak’a ihracat yapan 12 bin firma bulunmaktadır. Sınır komşumuz olan Irak, kamu gelirlerinin %90’ını petrolden karşılamaktadır ve hâlen birçok malzemenin tedariki konusunda dışa bağımlıdır. ABD’nin Irak’ı işgali ve sonrasında yaşanan bölgedeki terör faaliyetleri istikrarın tesis edilememesine neden olmuştur. Bölgede yaşanan sorunlar, Irak’ta kaynakların etkin kullanımını engellemektedir. Gıdadan sanayi ürünlerine kadar pek çok alanda Irak kendine yetebilecek durumda değildir. Satın alma gücü paritesi kriter alındığında, Irak Dünya’nın 35. ekonomisidir. Suudi Arabistan ve Rusya’dan sonra petrol ihracatında 3. sırada bulunması ve petrol satışını dolar üzerinden yapması, Irak ekonomisine avantaj sağlamaktadır. Diğer yandan, yaklaşık 40 milyonluk nüfusuyla Dünya’nın en kalabalık 36. ülkesi konumundadır. Irak’a en çok ihracat yapılan sektörlere baktığımızda elektrik ve elektronik, ilaç ve kimya, otomotiv, makine, işlenmiş tarım ürünleri, savunma havacılık ve uzay malzemeleri, demir-çelik ve metal, iklimlendirme, plastik ve kauçuk, cam ve seramik, mobilya, deri-ayakkabı ve saraciye, tekstil, hazır giyim, madencilik ve doğal taşlar, değerli taşlar ve mücevherat, halı, tarım ve hayvancılık dikkat çekmektedir. Irak’ta altın, mücevher, buğday, arpa, hurma, koyun ve keçi eti, tavuk eti üretimi yapılıyor olsa da yeterli gelmemektedir.
Türkiye Irak’a İhracatını Arttırıyor
Türkiye son 5 yılda Irak’a ihracatını artırarak devam ettirmektedir. Türkiye’nin Irak’a en çok ihraç ettiği ürünler arasında değerli taşlar, plastik ve kauçuk, inşaat malzemeleri, mobilya, değirmencilik malzemeleri, buğday unu, tavuk eti ve yumurta bulunmaktadır. Irak Türkiye’nin sınır komşusudur ve bu durum lojistik açısından Türkiye firmalarına avantaj sağlamaktadır. Irak ve Türkiye arasındaki ticaret hacminin, pandemi öncesinde 17 milyar dolara ulaştığı bilinmektedir ancak bu yeterli değildir. Irak hâlen ihracatının büyük çoğunluğunu Almanya, Çin, Hindistan ve Japonya gibi ülkelerden yapmaktadır. Hatta Irak’ın 2020 yılında en çok ihracat yaptığı ülke Almanya’dır. Diğer yandan, Türkiye’nin Orta Doğu ve Körfez ülkeleri arasında en büyük 8. ticari partneri Irak’tır. Türkiye’nin yaptığı ithalatlarda Irak 4. sırada yerini almaktadır. Türkiye son yıllarda gümrük vergilerinde düzenlemeye giderek, Irak ihracatını desteklemeye çalışmaktadır. Kara yolu taşımacılığının yanı sıra, hassas ürünlerin taşındığı hava yolu taşımacılığı ile Türkiye’den Irak’a ihracat ürünleri taşınabilmektedir. 2021 yılının ilk yarısında Türkiye’nin mobilya ihracatı %35 artış göstererek 2 milyar dolarla rekor kırdı. İhracatı yapılan mobilyaları alan ülkelerin başında ise Irak gelmektedir. Özellikle çocuk odası takımları, yemek ve oturma odası takımları Irak’ın talep ettiği ihracat ürünleri arasında yer almaktadır.