Dünya’nın petrol sağlayıcı ülkeleri arasında yer alan Irak, Türkiye’nin güneydoğusunda yer almaktadır. Türkiye ile tarihsel ve kültürel bağlara sahip olmanın yanı sıra, 352 km gibi uzun bir sınır hattı da vardır. Türkiye’nin bölgedeki en önemli ticari partneridir. ABD’nin 2003 yılında gerçekleştirdiği Irak işgali sonrasında sarsılan Irak, son yıllarda genişlemeci maliye politikalarıyla ve yapısal reformlarıyla dikkat çekiyor. 2016 döneminde bölgede yaşanan sorunlar nedeniyle, ihracat ve ithalatta aksamalar yaşansa da 2019 yılı ile beraber Türkiye ile arasında gerçekleşen ihracat ve ithalatta tekrar toparlanma sürecine girildiğini söyleyebiliriz. Irak ile Türkiye arasında 2020 yılında Comtrade verilerine göre 10,2 milyar dolarlık ihracat ve 2,6 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirilmiştir. 2018 yılında ise Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın resmî web sitesinde yayınlanan verilere göre ihracatın 8,35 milyar dolar, ithalatın ise 1,14 milyar dolar olduğu görülmektedir.
Irak İthalatı ve İhracatı
Ekonomisi petrole dayalı olan Irak’ın petrol fiyatları yükseldiğinde ithalatı ve ihracatı artmaktadır. Amerikan doları Irak ekonomisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Irak her ne kadar üretim odaklı reformları hayata geçirmeye çalışsa da kısa vadede bunu gerçekleştirebilmesi pek mümkün görünmüyor. Pandemi şartları da düşünüldüğünde, özellikle tüketim ürünlerinin ve ara mallarının çoğunu ithal etmeye devam edeceği öngörülebilir. Irak Türkiye’den değerli taşlar, metaller, hububat, tekstil ürünleri, değirmencilik malzemeleri, plastik ürünler, mobilya, inşaat malzemeleri ve makine gibi mekanik ürünler almaktadır. Özellikle değerli taşlar ve madenler %33’lük artışla, Irak’a ihracatın en çok büyüyen kalemi olmuştur. Türkiye Irak’tan en çok değerli taşlar, madenler, mineral yakıt ve yağ, kurşun, bakır ve kâğıt hamuru almaktadır. Bakır ithalatı son 5 yılda 20 kat artarak en büyük gelişmeyi göstermiştir. Türkiye ile Irak arasında Karma Ekonomik Komisyonu, İş Konseyi, Kara Ulaştırması Karma Komisyonu ve Türkiye-Irak İş Forumu gibi iş birliği mekanizmaları bulunmaktadır. Türkiye’nin ihracat rakamlarına bakıldığında, bölgenin istikrarsız bir çizgide ilerlemesine rağmen; Irak Türkiye’nin ihracatında ilk 5 ülke içerisindeki yerini her zaman almaktadır. Türkiye’nin Irak’tan yaptığı ithalat söz konusu olduğunda ise, Irak’ın ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında Türkiye ilk 15 içerisinde yerini almaktadır. Almanya, ABD, İngiltere ve Japonya gibi ülkeler çok daha uzak olmasına rağmen; Irak’ın en fazla ihracat yaptığı ülkelerdir. Türkiye yakınlık avantajını kullanarak Irak’la arasındaki ticaret hacmini arttırabilir. Özellikle makine, ilaç, demir-çelik-metal, elektrik ve elektronik, plastik ve kauçuk, ağaç ve orman gibi sektörler Irak’a ihraç ürün gönderebilecek potansiyel sektörlerdir.